در ایران بعد از اسلام با اینکه موسیقی در اسلام نهی شده بود، با این حال دانشمندان اسلامی و موسیقیدانان بزرگ ایرانی درباره هنر موسیقی کتابها و نگارشهایی دارند.
اسم |
سال وفات (قمری) |
کتاب |
توضیحات |
۸۰ هجری |
|
از پیشگامان و سازندگان موسیقی عربی در قرن اول هجری بوده است. |
|
ابراهیم موصلی(ارگانی) |
۲۳۵- ۱۲۵ هجری |
|
و پسرش اسحق موصلی متولد شهر ارگان فارس عود نواز بودند. ابراهیم شعر عرب را به آهنگ ایرانی آراست، گویند او نهصد نغمه موسیقی ساخته و پسرش نیز نوشتههایی در باب اصول موسیقی نگاشته که امروزه چیزی در دست نیست. |
۲۴۶ هجری |
اوفی الاغانی |
یکی از موسیقیدان های ایرانی و شاگرد اسحق موصلی بوده و یکی از برجستهترین خوانندگان و موسیقیدانان و نوازندگان عود در زمان هارون الرشید بود. یکی از آثاراست. |
|
۲۸۶ هجری |
کتاب الموسیقی الکبیر و کتاب الموسیقی الصغیر |
یکی از نویسندگان ایرانی و از مردم سرخس بوده |
|
۳۱۳هجری |
فی الجمل الموسیقی |
دانشمند بزرگ ایرانی که در ری به تحصیل علوم گوناگون زمان خود میپرداخت و درباره موسیقی کتاب را نگاشته است وی در جوانی عود مینواخت. |
|
۳۰۰ هجری |
آداب السماع، طبقات المغنین (درباره خوانندگان) و رسالهای درباره سازهای زمان ساسانی |
جغرافیدان ایرانی بوده و نیایش زرتشتی بودهاند |
|
قرن سوم و چهارم |
الموسیقی الکبیر و المدخل الی صناعته الموسیقی و الموسیقی |
بزرگترین دانشمند قرن سوم و چهارم هجری است و در تمام علوم زمان خود استاد بود و او را معلم ثانی بعد از ارسطو میدانند. فارابی موسیقی را در بغداد آموخت و سماع طبیعی ارسطو را چهل بار خوانده است و سازی شبیه قانون نیز ساخته است |
|
۳۷۰ هجری |
مفاتیح العلوم |
از اصول موسیقی و ابزار و سازها در کتابش گفته است |
|
۳۲۹ هجری |
|
شاعر نامدار و موسیقیدان بزرگ ایرانی که چنگ نیکو مینواخت. |
|
۳۷۰-۴۲۸ قمری |
المدخل الی صناعته الموسیقی |
دانشمند برجسته ایرانی معروف به شیخ الرئیس در زمان سامانیان میزیسته. او در حدود ۱۰۰ کتاب در رساله نوشته است و در بخشی از موسیقی سخن گفته است |
|
۶۱۳ هجری |
الادوار و شرفیه درباره پرده بندی عود و گامهای موسیقی |
یکی از دانشمندان بزرگ ایرانی است که در ارومیه به دنیا آمد. عود نواز چیره دستی بود |
|
۷۱۰ هجری |
دره التاج |
رساله او در تاریخ موسیقی ارزش زیادی دارد. |
|
۸۱۶ هجری |
مقالید العلوم |
شهرت جرجانی بیشتر در علوم ادبی و حکمت است |
|
۸۳۸ هجری |
مقاصد الالحان و جامع الالحان |
نقاش و خوشنویس و عود نواز ماهری بوده است. |
|
۱۱۵۰ هجری |
النفی فی فن الموسیقی |
یکی از موسیقیدان های ایرانی است |