آق قویونلو

آق قویونلو سلسله‌ای از ترکمن‌ها‌ی سنی بود که بر قسمت‌های از قفقاز، شرق ترکیه و شمال ایران از ۱۳۷۸ تا ۱۵۰۸ میلادی فرمان می‌راند.معنی لغوی آق قویونلو "صاحبان گوسفندان سفید" می باشد.

طبق اسناد بیزانسی آق قویونلوها حداقل از سال ۱۳۴۰ میلادی در آناتولی حضور داشتند و اکثر سلاطین آق قویونلو همچنین بانی آن قره عثمان با شاهزاده خانمهای بیزانس ازدواج می‌کردند.

اولین اراضی تحت حاکمیت آق قویونلوها ایالت دیار بکر در آناتولی بود که در سال ۱۴۰۲ میلادی از تیمور به قره عثمان واگذار گردید. مدت زیادی آق قویونلوها قادر به گسترش اراضی خود نبودند، چون رقیبانشان (قره قویونلو ها) مانع قدرت‌گیری آنها می‌شدند ولی این وضع با پیروزی اوزون حسن بر جهانشاه قره قویونلو در سال ۱۴۶۷ پایان یافت.

بعد از شکست سلطان ابوسعید، اوزون حسن بغداد را به تصرف خود آورد و اراضی آق قویونلو را به اطراف خلیج فارس و خراسان در شرق رسانید. این گسترش هم‌زمان با تمایلات امپراتوری عثمانی به پیشروی در شرق بود که آق قویونلوها را به اتحاد با قارامان های آناتولی مجبور کرد.

سلطان محمد عثمانی در سال ۱۴۷۳ میلادی در نبرد ترجان بر قوای اوزون حسن آق‌قویونلو پیروز گردید و با تسخیر دیار بکر پایتخت وی، توانست بر آناتولی شرقی و سراسر آسیای صغیر مسلط شود.

در سال ۱۵۰۹ میلادی شخصی به نام امیر مبارک از جانب سلطان مراد آق‌قویونلو در بغداد حکومت می‌کرد که در برابر سپاهیان شاه اسماعیل تاب مقاومت نیاورد و تسلیم شد و سراسر بین‌النهرین به تصرف ایرانیان درآمد.

فرمانروا	درگذشت
قراعثمان	متوفی ۸۳۹
علی بیگ	متوفی ۸۴۴
حمزه بیگ	متوفی ۸۴۸
جهانگیر
اوزون حسن
سلطان خلیل	متوفی ۸۸۳
یعقوب بیگ	متوفی ۸۹۶
بایسنقر (آق‌قویونلو)	مقتول ۸۹۷
رستم بیگ	مقتول ۹۰۲
احمد بیگ	متوفی ۹۰۳
الوند بیگ	مقتول ۹۱۰
سلطان مراد	مقتول ۹۲۰

منبع : ویکی پدیا