کوروش در سال ۵۳۹ پیش از میلاد به بابل که قدرتی بزرگ در آسیای غربی بود، حمله کرد و آن را نیز به تصرف در آورد.
درباره نحوه این پیروزی، دو روایت مختلف وجود دارد. یک افسانه یونانی در این باره میگوید سپاهیان کوروش با تغییر دادن مسیر رود فرات و هدایت آن به یک خندق، عمق آب را کم کردند و توانستند با عبور شبانه از این رود، بابل را فتح کنند.
محمد داندمایف، مورخ روس، با این روایت مخالف است و میگوید: "نه؛ کوروش مسیر رودخانه را عوض نکرد. این فقط یک افسانه است. او بابل را با قدرت نظامی، درک صحیح سیاسی و نقشهریختن فتح کرد. ماجرای رودخانه فقط یک داستان است که یونانیها ساختهاند."
املی کورت اهمیتپیداکردن این روایت را نمونهای برای این میداند که یک افسانه تاریخی چهقدر میتواند در مقابل یک واقعیت تاریخی ِ بیآبو تاب، پر رنگ شود.
ژوزف ویزهوفر نیز از روایت یونانی در این باره استقبال نمیکند. این استاد دانشگاه کیل آلمان، روایت شرقی این پیروزی را معتبرتر میشمرد.
او میگوید: "ترجیح میدهم در این باره به باورهای ایرانی معتقد بمانم که میگوید گروههایی از مردم ِ آنجا که البته روحانیون بابل در میان آنها نبودند، با کوروش همراهی کردند یا در مقابل نبونیدوس، شاه بابل، ایستادند. احتمالا همین عامل باعث شد فتح بدون خشونت این شهر برای کوروش و سپاهش ممکن شود."